Nghệ thuật chế biến món chay được xây dựng theo năm tháng từ khi trường phái ăn chay bắt đầu ra đời. Xin chia sẻ đến bạn đọc một số cách cơ bản để nấu các món ăn chay ngon, đảm bảo được chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Ngày nay xu hướng ăn chay được mọi người hưởng ứng khá mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi chế biến món chay cần lưu ý một số vấn đề.
Nhiều người ăn chay không chỉ vì lý do tôn giáo và tín ngưỡng mà còn bởi
thức ăn chay ngon và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
Sau đây, xin chia sẻ đến bạn đọc một số cách cơ bản để nấu các món chay
ngon và đảm bảo được chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Hiểu biết cơ bản về món chay
Trên thực tế, nghệ thuật nấu món chay khá tinh tế và cầu kỳ, đòi hỏi
phải có sự chọn lọc nguyên liệu, kết hợp các nguyên liệu với nhau và sử
dụng gia vị phù hợp để có được những món chay vừa ngon, vừa đảm bảo đầy
đủ dưỡng chất.
Điều cần chú ý là bạn không nên nấu món chay theo công thức của món mặn
bởi kết quả là bạn sẽ không bao giờ có được món ăn với hương vị như mong
muốn.
Một nguyên liệu có thể làm món chay đậm đà hơn chính là muối tinh bởi
muối tinh chứa nhiều chất khoáng và không có hóa chất độc hại. Điều quan
trọng cần lưu ý là nên dùng muối trong quá trình bạn nấu thay vì đợi
cho đến khi món ăn đã hoàn thành.
Các món súp, hầm và nhiều món chay khác cũng cần có nước dùng. Tuy
nhiên, bạn có thể dễ dàng thay thế những loại nước dùng làm từ thịt gà
hoặc thịt bò bằng nước dùng rau quả. Đặc biệt, bạn cũng có thể sử dụng
rượu vang làm nước dùng để món chay thêm đậm đà.
Thịt cung cấp rất nhiều đạm nhưng khi thịt bị loại khỏi thực đơn chay,
bạn có thể thay thế bằng những nguồn cung cấp đạm từ thực vật như đậu
phụ, đậu hà lan, đậu phộng, mì, quả hạnh, bánh mì làm từ hạt ngũ cốc
chưa qua tinh chế. Thịt chay làm từ đậu nành cũng là một nguồn cung cấp
đạm rất tốt.
Nếu món súp hoặc món hầm quá mặn, hãy thêm khoai tây vào và vớt chúng ra
sau khi nấu xong. Nếu món ăn quá ngọt, bạn nên thêm một muỗng cà phê
giấm.
Để tạo thêm mùi vị cho món rau diếp cá, trước khi chế biến, bạn nên ngâm
rau vào nước cốt chanh pha loãng trong tủ lạnh và để khoảng một giờ.
Khi xào các loại rau, củ quả như khoai tây, cà rốt và bí, bạn nên sử dụng đũa vì dùng muỗng có thể làm nát rau quả.
Để làm nước chấm đặc hơn, bạn hãy thử các phương pháp sau: sử dụng bột
ngô trộn với nước lạnh (tỉ lệ 1:1), bột gạo lức (tỉ lệ khoảng 5/3 muỗng
trà và ½ muỗng nước chấm), tinh bột hoặc bột khoai tây (tỉ lệ 2/3 muỗng
trà và ½ muỗng nước chấm).
Một số bí quyết dưới đây giúp bạn chế biến được những món chay vừa ý
1. Chọn lọc nguyên liệu giàu dinh dưỡng
Cần đảm bảo cho những món chay mà bạn dự định nấu phải có đầy đủ dưỡng
chất. Hãy dùng các loại đậu, gạo thô và rau xanh có nhiều lá để đáp ứng
nhu cầu chất sắt và protein. Đậu lăng, tàu hũ, đậu nành và các loại hạt
là nguồn cung cấp can-xi dồi dào. Một bữa ăn chay hoàn hảo không thể
thiếu các dưỡng chất và vitamin như B12 và vitamin D, vốn có rất nhiều
trong những thực phẩm bổ dưỡng như bột yến mạch.
2. Tránh nấu quá chín
Rau xanh là nguyên liệu khá phổ biến trong các món ăn chay. Để giữ hương
vị của các loại rau cũng như bảo quản được lượng chất dinh dưỡng quý
giá có trong rau xanh, bạn không nên nấu món ăn quá chín. Thời gian cần
thiết để nấu các loại rau xanh không quá 15 phút. Một số cách nấu có thể
giúp giữ được chất dinh dưỡng khá tốt trong rau như nướng vỉ, hấp hoặc
xào sơ, thậm chí có thể ăn sống.
Đối với những thực phẩm khác, chỉ cần nấu đến khi chúng vừa chín tới.
Điều này không chỉ giúp bảo quản các vitamin và khoáng chất mà còn khiến
thức ăn không bị khô và nhạt.
3. Ít béo
Cố gắng giữ hương vị tự nhiên và các dưỡng chất trong rau xanh, gạo, ngũ
cốc, đậu… bằng cách sử dụng ít chất béo khi nấu. Đừng nghĩ rằng việc
cho thật nhiều bơ hoặc vài lòng đỏ trứng sẽ giúp những món ăn thiếu thịt
trở nên đẹp mắt hơn, điều này sẽ chỉ làm cho các món chay mất đi hương
vị thơm ngon vốn có từ các nguyên liệu thực vật.
4. Sử dụng các sản phẩm chay
Bạn có thể dễ dàng nấu các món ăn yêu thích, qua việc sử dụng các sản
phẩm được chế biến dành riêng cho việc nấu món chay. Ví dụ, những sản
phẩm thịt chay được làm từ đậu nành sẽ thay thế cho các loại thịt động
vật trong món ăn. Những sản phẩm phục vụ cho việc nấu món chay rất đa
dạng và được bán nhiều trong các siêu thị, chợ, cửa hàng thực phẩm…
5. Chế biến nước dùng chay
Đối với món chay, nước dùng làm từ rau củ sẽ thay thế cho các loại nước dùng làm từ thịt.
Ngoài ra, rượu vang cũng là một lựa chọn tốt thay thế cho các loại nước
dùng thịt. Hãy dùng vang đỏ cho những món chay có mùi vị đậm và rượu
vang trắng dành cho những món có hương vị nhẹ nhàng, tinh tế hơn.
Nghệ thuật chế biến món chay
Theo Bảo Thanh (Ẩm thực 365)